Tất nhiên, mang Barca ra để nói, để so sánh với bóng đá Việt Nam, với V-League là một điều khập khiễng. Nhưng đó là một việc nên làm, người ta hay thì chúng ta học hỏi, không chỉ bóng đá mà bất cứ lĩnh vực gì cũng nên làm như vậy.
Liệu có nên có một thứ Tiqui-Taca kiểu Việt Nam?
Tiqui - Taca, giành quyền chiếm lĩnh thế trận dựa trên khả năng kiểm soát bóng và kĩ thuật điêu luyện đã trở thành thuật ngữ thông dụng của bóng đá thế giới. Một lối chơi phù hợp với những đội bóng có những tiền vệ nhỏ con, giàu kĩ thuật, một lối chơi quá phù hợp để chống lại những đội bóng to về thể lực và mạnh về thể mình. Nếu như các cầu thủ Việt Nam làm được điều tương tự, tất nhiên ở một đẳng cấp thấp hơn, chúng ta cũng đã có nhiều hơn những cơ hội để chiến thắng những đội bóng láng giềng Đông Nam Á to khỏe hơn và đá bóng thể lực hơn mình.
Xavi đã có 136 đường chuyền trong trận đấu, và số đường chuyền chính xác la 124. Iniesta có 107 lần chuyền bóng, và chính xác tới 98 lần, một con số khó tưởng, nhưng đó mới là Barca. Thêm nữa, những đường chuyền ma thuật của 2 tiền vệ nhỏ con này có quĩ đạo bay của quả bóng, độ xoáy cứ như được lập trình, tốc độ khi nhanh khi chậm và chỉ có thể nói là: quá hay. Những người hâm mộ bóng đá Việt Nam vẫn thường nói: “Barca là vua đá bóng ma của thế giới”, khi liên hệ đến trò chơi “đá bóng ma” hay “banh lừa” mà bất cứ ai biết đá bóng ở Việt Nam đều chơi ít nhất vài lần.
Xavi - tiền vệ chuyền bóng hay nhất của bóng đá thế giới hiện tại
Chưa ai có những con số thống kê như vậy trong một trận đấu của ĐT Việt Nam. “Vua chuyền bóng” của ĐT là Minh Phương đã nghỉ thi đấu, những đường chuyền ở đẳng cấp cao của Minh Phương là một thứ rất có giá trị trên ĐT. Ai sẽ thay anh ở thời gian tới? Tạm thời chưa có câu trả lời.
Còn ở V-League thì sao? Trong số tất cả các đội bóng đang chơi ở V-League, có duy nhất HN T&T đang áp dụng một kiểu chơi bóng có cái gì đó tương tự với triết lí “tôi cầm bóng nghĩa là tôi đang sống”, giành lấy thế chủ động về phía mình dựa trên các pha đập nhả ở khu trung tuyến của một hàng tiền vệ với nhiều cầu thủ có kĩ thuật. Ông Phan Thanh Hùng chịu ảnh hưởng khá nhiều về cách xây dựng lối chơi từ ông Calisto trong giai đoạn làm cộng sự trên ĐT.
Nâng cao chất lượng chuyền bóng, nâng cao chính mình
Chẳng nói thì ai cũng nhận thấy rõ, nếu chúng ta cải thiện được khâu chuyền bóng, ĐT Việt Nam và V-League của chúng ta sẽ được lợi rất nhiều.
Chuyền bóng là một khâu rất cơ bản của bóng đá, ấy thế nhưng cái khâu cơ bản phải học từ lúc chập chững bước vào nghề này lại là một khâu khiến khán giả của ta luôn có những phút giây giải trí thú vị. Ở các trận đấu V-League thường xuyên có cảnh một cầu thủ nổi hứng lên đi bóng được qua 2-3 hậu vệ rất đẹp mắt, rồi sau đó thực hiện một đường chuyền khiến cho cả đồng đội lẫn đối thủ phải…ngẩng hết cả đầu lên trời xem bóng đi đến tận đâu. Cả sân phải ồ lên tiếc nuối và sau đó nhìn nhau… lắc đầu cười.
Thời gian trước, ông Calisto đã dày công xây dựng một lối chơi chú trọng phần kiểm soát thế trận, kiểm soát bóng, đập nhả tí tách ở trung lộ cho các cầu thủ. Chúng ta có Vũ Phong, Thành Lương, Tấn Tài, Minh Châu…những tiền vệ không to cao, nhưng kĩ thuật hoặc khả năng tranh chấp tốt.
HN T&T là đội bóng chú trọng kiểm soát thế trận bằng việc phối hợp trung lộ
Đáng tiếc, chúng ta chưa đạt đến một điều gì đó đáng để gọi là Tiqui-taca. Cầu thủ của chúng ta chưa đủ tầm, đủ sự kĩ thuật và sự tự tin để đập nhả được đến tận gần cầu môn đối thủ. Những đường bóng sau đó được xẻ ra biên, và căng ngang vào ở tầm trung hoặc khi bí quá thì câu bổng, chính điều đó đã không phát huy được tốt nhất những ưu điểm của chúng ta. Đó cũng chính là một phần nguyên nhân khiến ĐT Việt Nam thất bại ở AFF Cup 2010. Đương nhiên, nếu đá được ở một mức nào đó tương tự Barca thì giờ đây người hâm mộ Việt Nam đã không phải ngồi mà tiếp tục mơ Vàng SEA Games.
Trước Philippines, trước Malaysia, ĐT Việt Nam đã thất bại vì không phát huy được kĩ thuật của mình, và thua kém đối thủ về sức mạnh. Trước Singapore, khi trở lại với “mặt đất” theo đúng nghĩa, chúng ta đã chiến thắng. Phải nhắc lại rằng bàn thắng then chốt đưa ĐT Việt Nam đi tiếp vào vòng 2 trong trận gặp Singapore chính là từ một đường phản công, với những pha đập nhả chuẩn xác ở cự li ngắn, sệt, với tốc độ cao.
Trở về sân chơi V-League, lối chơi đang thông dụng là phất bóng dài lên hay cũng có phối hợp nhưng rồi khi bóng lên gần cầu môn đối phương là lại chăm chăm đẩy dài cho Tây đã làm hạn chế khá nhiều kĩ năng của cầu thủ nội. Lên ĐT, nhiều khi ông Tô phải cắt còi rồi cáu gắt vì một pha chuyền bóng quá thiếu chính xác của các học trò.
Từ bài học vô địch của Barca, chúng ta chợt giật mình nhận ra một mong ước nhở nhoi: cầu thủ Việt Nam chuyền bóng được tốt hơn. Nhưng để có thể cải thiện điều này, cần một thời gian rất dài, cần một sự thay đổi tư duy chơi bóng rất lớn. Nhiều tiêu chí cho sự phát triển của V-League cứ ở mãi tận đâu đâu, nhiều bản tổng kết cứ nói rằng chuyên môn được cải thiện ở nhứng yếu tố này yếu tố kia, mà đôi khi chỉ đơn giản là: chuyền bóng tốt hơn.
Ông Falko Goetz đã sắp sang Việt Nam để kí hợp đồng chính thức, và kính thưa ông Gốt, việc đầu tiên ông nên làm khi dẫn dắt ĐT Việt Nam là cho cầu thủ của chúng tôi “chơi bóng ma” thật nhiều.
Quang Anh